Dlaczego i czy warto ograniczyć korzystanie ze smartfonów?

Smartfon stał się nieodzownym elementem naszego codziennego życia. Już od wielu lat przestał być używany jedynie do wykonywania połączeń i przesyłania wiadomości tekstowych. Przystępność cenowa sprawiła, że smartfony posiada coraz więcej osób, a niejednokrotnie posiadamy więcej niż jeden aparat. Użytkownicy są też coraz młodsi. Coraz większą popularność zyskuje określenie „pokolenie always on” – są to osoby, które praktycznie nie znają i nie pamiętają czasów bez dostępu do Internetu. Według przeprowadzonych przez Pew Research Center badań od 2011 roku liczba Amerykanów używających smartfonów wzrosła z 35% do 77%, natomiast 95% osób posiada jakiś telefon komórkowy[1]. Jednocześnie pojawia się coraz więcej opinii, że należy ograniczyć korzystanie ze smartfonów. Czy to prawda?

Przede wszystkim, należy zaznaczyć, że przywiązanie do smartfonów wzięło się z ich coraz szerzej rozwijanych funkcji i możliwości, wykorzystywanych zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym, włączając nawet tak proste funkcje jak notes czy kalkulator, czy aparat fotograficzny. Bycie on-line praktycznie w każdym momencie  i miejscu znacznie usprawnia i przyśpiesza wykonywanie różnych codziennych czynności, jak np. zakupy, składanie zamówień, rezerwacje i wiele wiele innych. Wygoda i komfort, jaki dają nam smartfony sprawiły, że korzystamy z nich coraz częściej i mamy je przy sobie praktycznie cały czas, co niestety prowadzi do uzależnienia. Bardzo szybki rozwój urządzeń mobilnych oraz usług on-line spowodował powstanie wielu nowych uzależnień i chorób cywilizacyjnych m.in. nomofobię – lęk przed niemożliwością skorzystania z telefonu komórkowego, fonoholizm –  który dotyka według badań CBOS 92% Polaków[2], uzależnienie od sieci, socjomania internetowa, FoMO  (ang. fear of missing out[3]) itd. „SecurEnvoy, firma zajmująca się zabezpieczeniami, przeprowadziła badania w Wielkiej Brytanii, które pokazały, że aż 66% ludzi ma tam jakąś formę nomofobii. 41% uczesntików badań miało co najmniej dwa urządzenia by na pewno pozostać w kontakcie”.[4]

Kolejnym negatywnym skutkiem nadmiernego przywiązania do smartfonów wg. wielu psychologów jest wzmocnienie zachowań egoistycznych i spadek empatii. Będąc w nieustannym kontakcie w sieci na różnego rodzaju czatach i mediach społecznościowych, coraz mniej dbamy o relacje w realnej rzeczywistości. Korzystając z anonimowości niebezpiecznie rośnie także w ostatnim czasie zjawisko hejtu, prowadzącego do depresji, a nawet samobójstw. Stajemy się społeczeństwem mniej prospołecznym. Koncentrujemy się na naszym wizerunku w mediach społecznościowych, znacznie wzrósł ekstrawertyzm, a brak zainteresowania bądź „lajków” budzi w nas frustrację. „Dr Yalda T. Uhls z University of California przeprowadziła eksperyment, w którym zaprosiła dzieci w wieku 12 lat do udziału w pięciodniowym obozie. Dzieci nie mogły korzystać z żadnych urządzeń multimedialnych, bazując wyłącznie na komunikacji twarzą w twarz. Okazało się, że po powrocie z obozu uczniowie rozpoznawali emocje innych ludzi lepiej niż ich rówieśnicy, którzy zostali w szkole, korzystając codziennie z nowych technologii”[5]. Często pielęgnując relacje społeczne w sieci ulegamy złudzeniu, że jesteśmy otoczeni gronem znajomych i w naszych relacjach społecznych nie potrzeba zmian, podczas gdy w rzeczywistości jesteśmy samotni.

Diagnozowane jest coraz więcej fizycznych przypadłości związanych ze zbyt częstym korzystaniem ze smartfonów. Najczęściej wymienia się:

  • „syndrom SMS-owej szyi” – długotrwałe patrzenie na ekran w takiej pozycji może powodować kompresję kręgów i w efekcie nawet zwyrodnienie dysków[6]. Pozycja, w której głowa jest nieustannie lekko pochylona do przodu powoduje także zniekształcenie owalu twarzy, utratę jędrności skóry i pojawienie się tzw. drugiego podbródka. Możemy nabawić się także zapalenia stawów nadgarstka. 
  • Zaburzenia lub pogorszenie jakości snu także może być powiązane z nadmiernym używaniem telefonu komórkowego wieczorami. Natomiast następstwem tej przypadłości mogą być m.in. problemy z koncentracją.
  • Problemy z cerą – spowodowane wyższą temperaturą telefonu oraz ogromną ilością bakterii znajdujących się na wyświetlaczu, a także zespół suchego oka będący skutkiem tego, że korzystając ze smartfona mrugamy rzadziej.
  • Problemy z płodnością – spowodowane zmniejszoną ruchliwością plemników.

Trwają badania prowadzone na 11 tys. Dzieci przez National Institutes of Health, z których wynika, że te z nich, które używają smartfonów ponad 7 godzin dziennie narażone są na zmiany w mózgu prowadzące do zmniejszenia się kory mózgowej, a co za tym idzie do niższego IQ, osłabienia umiejętności poznawczych i językowych[7].

Toczą się także dyskusje na temat szkodliwości promieniowania telefonów komórkowych. Słuchanie muzyki oraz inne czynności wykonywane na smartfonach, jak np. pisanie SMSów powoduje naszą dekoncentrację, a to jest przyczyną m.in. wielu wypadków drogowych. Co więcej, łatwy dostęp do informacji sprawia, że pogarsza nam się pamięć oraz wyobraźnia – tzw. efekt Google[8].

Nie można jednak zaprzeczyć, że Internet oraz mobilny dostęp do niego niesie za sobą także wiele pozytywnych skutków. Pozwala między innymi na oszczędność czasu, który możemy przeznaczyć na relacje z bliskimi oraz na uzyskanie potrzebnych informacji, czy ułatwia możliwość kontaktu.

Podsumowując, należy zaznaczyć, że najbardziej zagrożone negatywnymi skutkami częstego korzystania ze smartfonów są osoby młode i dzieci, które nie znają czasów bez Internetu, nie mają więc porównania, jak mogłyby wyglądać ich relacje z rówieśnikami. Dlatego też konieczne jest zwrócenie uwagi na problem uzależnień i depresji. Zdania co do tej sytuacji, są jak zwykle podzielone. Podczas, gdy jedni demonizują Internet i urządzenia mobilne, inni zauważają ich zalety i użyteczność. Pamiętać należy przede wszystkim, że smartfony, tablety, czy Internet same w sobie nie stanowią zagrożenia, a nasze nawyki i sposób w jaki z nich korzystamy i to zależy tylko i wyłącznie od nas samych[9]

Źródła:
Puls Biznesu NR 89 (5347) z dn. 10-12 maja 2019

https://www.newsweek.pl/wiedza/psychologia/technologia-jak-smartfon-zmienia-twoj-mozg/e97gw2s
https://www.focus.pl/artykul/uzaleznieni-od-smartfonow-171204121036
https://www.o2.pl/artykul/-proc-nastolatkow-jest-uzaleznionych-od-smartfonow-i-internetu-6222372808497281a
https://businessinsider.com.pl/rozwoj-osobisty/rownowaga/dlaczego-warto-ograniczyc-korzystanie-ze-smartfonow/52nj95g
https://kobieta.onet.pl/zdrowie/telefony-komorkowe-sa-szkodliwe-dla-zdrowia-i-urody-sprawdz-dlaczego-warto-ograniczyc/km12ete
https://nowosci.com.pl/uzaleznienie-od-smartfonow-zagrozenie-a-moze-po-prostu-znak-czasow-smartfony-rzadza-swiatem-i-ludzmi/ar/13355846
https://portal.librus.pl/szkola/artykuly/fonoholizm-naduzywanie-smartfonow-przez-dzieci-najwazniejsze-symptomy

Kontakt z prasą:
Olga Radzikowska
Marketing Assistant
Todis Consulting
olga.radzikowska@todis.pl


[1] https://www.focus.pl/artykul/uzaleznieni-od-smartfonow-171204121036

[2] https://nowosci.com.pl/uzaleznienie-od-smartfonow-zagrozenie-a-moze-po-prostu-znak-czasow-smartfony-rzadza-swiatem-i-ludzmi/ar/13355846

[3] https://www.newsweek.pl/wiedza/psychologia/technologia-jak-smartfon-zmienia-twoj-mozg/e97gw2s

[4] https://www.focus.pl/artykul/uzaleznieni-od-smartfonow-171204121036

[5] https://www.newsweek.pl/wiedza/psychologia/technologia-jak-smartfon-zmienia-twoj-mozg/e97gw2s

[6] https://kobieta.onet.pl/zdrowie/telefony-komorkowe-sa-szkodliwe-dla-zdrowia-i-urody-sprawdz-dlaczego-warto-ograniczyc/km12ete

[7] „Smartfony zmniejszają korę mózgową dzieci” Puls Biznesu NR 89 (5347) z dn. 10-12 maja 2019

[8] https://www.newsweek.pl/wiedza/psychologia/technologia-jak-smartfon-zmienia-twoj-mozg/e97gw2s

[9] https://portal.librus.pl/szkola/artykuly/fonoholizm-naduzywanie-smartfonow-przez-dzieci-najwazniejsze-symptomy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie będzie opublikowany.

You may use these <abbr title="HyperText Markup Language">HTML</abbr> tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

*