Dwa plus dwa nie zawsze równa się cztery!

Firma TARSMAK GONDEK I WSPÓLNICY SP. J. jest producentem przypraw mokrych m. in. ketchupu, musztardy, majonezu, sosów na bazie majonezu oraz na bazie koncentratu pomidorowego. Są to produkty składające się od kilku do kilkunastu składników

Daniel Gondek,
Wspólnik,
TARSMAK® Gondek i Wspólnicy sp. j.

Surowce wykorzystywane do produkcji muszą być odpowiednio przygotowane, np. poddane obróbce mechanicznej, termicznej, zdarza się również leżakowanie. Sam proces produkcyjny również nie jest prosty i niesie ze sobą pewne niedogodności m. in. odchylenia zużycia materiałów, problem z utrzymanie powtarzalności w każdej partii itd.

System ERP powinien nam pomóc z tymi wszystkimi problemami się zmierzyć. W dobie globalizacji i dostępie do surowców z każdego zakątka świata na pewno trzeba zwrócić uwagę na gromadzenie informacji z czego składa się konkretny słoiczek produktu, gdzie i kiedy były zakupione surowce, jak się dostały do naszego zakładu, kto z nimi pracował, jakie odchylania zużycia nam wygenerowały, czy były odpowiednio wydajne.

W najgorszym wypadku gdyby surowiec z jakiegoś powodu posiadał wadę, musimy błyskawicznie wiedzieć gdzie wyroby gotowe wyprodukowane z niego trafiły na rynek. W dobie dużej fluktuacji zatrudnienia system powinien pozwalać nam również gromadzić informacje o pracownikach wytwarzających nasze produkty. W naszej branży bezpieczeństwo produktu jest bardzo ważne i osobiście dobór systemu ERP w dużej mierze uzależniałbym od wyżej opisanych obszarów.

Jeżeli mamy dużo surowców, terminy przydatności do spożycia, skomplikowane procesy, częste przezbrojenia, fluktuacje pracowniczą, odchylenia od norm zużycia i jesteśmy w stanie to ująć w system to kolejny dział firmy będzie lepiej funkcjonował. Mam na myśli księgowość. Rozliczenie kosztów produkcji, marżowości i przełożenie tego na produkt jednostkowy jest to nie lada wyzwanie a jednak taką informację musimy mieć na bieżąco chcąc być konkurencyjnym na rynku.

Dostawca systemów ERP dla branży spożywczej a zwłaszcza takiej gdzie występują powyższe problemy musi tą produkcję po prostu zrozumieć, w naszej specyfice dwa plus dwa nie zawsze równa się cztery. Założenia, które sobie przyjmiemy już po trzech miesiącach mogą być nieaktualne ponieważ np. zmieniła się kadra, zmienił się surowiec, maszyna się zamortyzowała.

W firmach spożywczych wprowadzone kryteria do systemu cały czas muszą być aktualizowane i poprawiane. Główną kategorią przy ocenie dostawcy w moim wypadku byłaby ilość udanych wdrożeń oraz doświadczenie w segmencie, który reprezentujemy.

Dostawco – sprawdzam!

System klasy ERP wspiera zarządzanie przedsiębiorstwem poprzez planowanie zasobów firmy oraz gromadzenie danych w takich obszarach jak: produkcja, gospodarka magazynowa, finanse i księgowość, logistyka, sprzedaż.
Moduły systemów ERP są ze sobą powiązane, jednak mogą działać niezależnie. Umożliwiają optymalizację procesów biznesowych zachodzących w przedsiębiorstwie oraz redukcję kosztów. Największą ich zaletą jest jednak elastyczność i możliwość dopasowania do specyficznych potrzeb.

Kluczowe wymagania wobec systemu klasy ERP w branży spożywczej

Część 1. Planowanie

Planowanie produkcji

tworzenie planu produkcji (wykorzystując dane dotyczące technicznego przygotowania produkcji oraz, opierając się na prognozach sprzedaży, zamówieniach klientów, dodatkowo planowanych ilościach i przy uwzględnieniu aktualnych stanów magazynowych) TAK/NIE
przedstawienie wykazu i ilości wyrobów do wyprodukowania w danym okresie planistycznym TAK/NIE
informowanie o istnieniu zamówień klientów nieuwzględnionych dotąd w planie produkcji TAK/NIE
możliwość kopiowania definiowanego planu, kiedy jest on tożsamy z realizowanym w poprzednich okresach planistycznych TAK/NIE
analiza wykonalności planu, porównanie zapotrzebowania na zasoby produkcyjne z ich dostępnością TAK/NIE
możliwość sprawdzenia skutków ekonomicznych tj. planowane koszty, wartość sprzedaży związanych z daną wielkością produkcji TAK/NIE
automatyczne wygenerowanie zleceń produkcyjnych na wszystkie wyroby ujęte w zatwierdzonym planie TAK/NIE

Czytaj więcej

Planowanie zapotrzebowań materiałowych

zbilansowanie planowanych przychodów oraz planowanego zużycia poszczególnych indeksów TAK/NIE
wychwycenie sytuacji, kiedy mogą wystąpić niedobory materiałów, m.in. dane na temat aktualnych stanów magazynowych, zapasów minimalnych i maksymalnych, minimalnej partii do zamówienia, zarejestrowanych zamówień zakupu, zamówień klienta, zleceń produkcyjnych TAK/NIE
dostarczenie informacji umożliwiającej podjęcie decyzji o utworzeniu zleceń produkcyjnych na indeksy produkowane oraz zamówień zakupu na materiały dostarczane przez wskazanych dostawców TAK/NIE

Planowanie i realizacja zleceń

generowanie zleceń produkcyjnych określających rodzaj produkowanego wyrobu, wielkość partii oraz termin wykonania TAK/NIE
wskazanie dla każdego zlecenia przewidywane zużycie materiałów i surowców oraz prognozowany przychód wyrobu i produktów ubocznych TAK/NIE
automatyczne utworzenie dyspozycji materiałowych dla wyrobu z wybranego zlecenia (dla pracownika lub grupy zleceń) TAK/NIE
rezerwacja materiałów na magazynie na podstawie dyspozycji, ich odbiór powoduje zmianę stanów magazynowych TAK/NIE
realizacja wydań materiałów na zlecenie prowadzi do ich wyceny i stanowią część kalkulacji TKW TAK/NIE
generowanie dla każdego zlecenia raportu porównującego planowe zużycie materiałów (wg norm) ze zużyciem rzeczywistym (wg zrealizowanych dokumentów) TAK/NIE
tworzenie harmonogramu zlecenia z uwzględnieniem kalendarza prac na produkcji TAK/NIE
przekwalifikowanie indeksu w przypadku, gdy wykonanie określonych czynności technologicznych spowoduje, że powstanie zupełnie nowy indeks TAK/NIE

Planowanie zdolności produkcyjnych

tworzenie harmonogramu prac, planując dla każdej operacji termin jej rozpoczęcia, zakończenia oraz stanowisko, na którym ma być wykonana TAK/NIE
planowanie według metody „przenieś“ i „upuść“ TAK/NIE
analiza możliwości wykonania produkcji nieuwzględnionej w harmonogramie TAK/NIE
możliwość planowania zlecenia do przodu od terminu rozpoczęcia lub wstecz od terminu zakończenia TAK/NIE
ręczny wybór kolejności operacji TAK/NIE
nadanie zleceniom priorytetów TAK/NIE

Część 2. Traceability i sterowanie produkcją

Przepływ surowców, ścisła ewidencję partii produktowych (traceability)

rejestracja m.in. składu surowcowego w gotowym produkcie, warunków produkcji (np. wilgotność i temperatura pomieszczeń produkcyjnych, magazynowych) oraz nazwisk osób odpowiedzialnych za każdy etap produkcji i przechowywania surowców oraz gotowych produktów TAK/NIE
rejestrację przepływu materiałowego w oparciu o dane pobierane z systemów wagowych TAK/NIE
dokładne odwzorowywanie struktura funkcjonalnej zakładu, stworzenie schematu przepływów, obrazującego poszczególne magazyny i wydziały produkcyjne wraz z ich powiązaniami, nazywanymi kierunkami przepływów TAK/NIE
z każdym z kierunków związany jest jeden, konkretny dokument przepływowy, którego wystawienie jest jednoznaczne z przemieszczeniem materiału TAK/NIE
określenie zawartości informacyjnej dokumentów oraz fizycznego miejsca rejestracji TAK/NIE
rejestracja zdarzeń zachodzących podczas procesu produkcyjnego (przekazania materiałowe, parametry w punktach krytycznych CCP, karty pracy pracowników, karty maszyn) TAK/NIE
ręczne wprowadzanie danych lub z wykorzystaniem szeregu mechanizmów, do których należą np. automaty generujące wpisy na podstawie rejestracji systemu wagowego i innych systemów pomiarowych TAK/NIE
realizacja założeń systemu jakości HACCP, ułatwiająca prowadzenie dokumentacji parametrów w punktach krytycznych i kontrolnych TAK/NIE
bezprzewodowa mobilna rejestracja danych przemysłowych w magazynach materiałów i surowców, w produkcji, podczas kompletacji dostaw TAK/NIE
mobilna rejestracja danych w transporcie towarów do klienta oraz przy skupie surowców u producentów TAK/NIE

Czytaj więcej

Sterowanie produkcją

zbieranie danych na temat realizacji produkcji, umożliwienie sprzężenia zwrotnego pomiędzy fazą planowania, a fazą realizacji oraz korygowanie odchyleń od planu produkcji TAK/NIE
sterowanie przebiegiem prac i przepływem poszczególnych indeksów na kolejne operacje i stanowiska pracy TAK/NIE
śledzenie produkcji w toku poprzez analizę, m.in. przepływu indeksów, rzeczywistego obciążenie stanowisk pracy i maszyn, informacji o przestojach maszyn, kosztach poszczególnych zleceń oraz przyczynach powstawania braków TAK/NIE
możliwość sprawdzenia w jakiej fazie produkcji znajduje się każde zlecenie TAK/NIE
wygenerowanie dokumentu PW i przekazaniem wyrobu na magazyn po wykonaniu ostatniej operacji na zleceniu TAK/NIE

Część 3. Kontrola jakości; Receptury i technologia produkcji wyrobów; Rejestrator temperatury.

Kontrola jakości

monitorowanie dowolnej ilości parametrów przypisanych do operacji technologicznych w marszrutach TAK/NIE
śledzenie bieżących wyników pomiarów parametrów, prowadzenie rejestru wykonanej produkcji, który szczegółowo ewidencjonuje przepływ detali na operacjach podlegających kontroli TAK/NIE
przekazanie prawidłowo wykonanych półproduktów do dalszych operacji lub w przypadku operacji końcowej na wskazany magazyn TAK/NIE

Czytaj więcej

Receptury i technologia produkcji wyrobów

definiowanie receptury dokładnie opisujące skład surowcowy dla każdego wyrobu lub półproduktu TAK/NIE
tworzenie nieograniczonej ilości receptur (jedna wskazana jako domyślna) dla danego wyrobu TAK/NIE
tworzenie własnych receptur dla poszczególnych składników wyrobu TAK/NIE
modyfikacja receptury półwyrobu oraz automatyczna zmiana wszystkich powiązanych z nią receptur TAK/NIE
tworzenie receptur alternatywnych na bazie już istniejących TAK/NIE
tworzenie receptur alternatywnych na bazie już istniejących TAK/NIE
automatyczne wyliczenie ceny wyrobu na podstawie kosztu surowcowego i narzutów TAK/NIE
przyporządkowanie każdej recepturze technologii opisującej wszystkie czynności wykonywane na konkretnym etapie produkcyjnym TAK/NIE
przypisanie czynnościom opisanym w technologii zestawów parametrów pozwalających na obliczenie pracochłonności, kosztów normatywnych, wskaźników akordowych i innych wielkości niezbędnych w procesie efektywnego planowania i zarządzania produkcją TAK/NIE

Rejestrator temperatury, kontrola jakości

rejestracja kontroli jakości produkcji według norm HACCP poprzez rejestrowanie danych w punktach kontrolnych TAK/NIE
możliwość wprowadzenia dokładnego opisu zdarzenia wraz z opisaniem działań korygujących TAK/NIE
kontrola temperatur w pomieszczeniach i informowanie wybranych osób o przekroczeniu wartości krytycznych TAK/NIE

Część 4. Gospodarka magazynowa, Integracja

Gospodarka magazynowa

zamawianie surowców w sytuacji gdy ich stan spada poniżej poziomu minimalnego TAK/NIE
śledzenie opakowań poprzez technologię RFID /kody kreskowe TAK/NIE
śledzenie partii dostaw, dzięki czemu zakład jest w stanie zidentyfikować z której dostawy i od którego dostawcy pochodził wadliwy surowiec TAK/NIE
generowanie dokumentów do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w formie papierowej lub elektronicznie TAK/NIE

Czytaj więcej

Integracja

import danych z zewnętrznych systemów funkcjonujących w firmie TAK/NIE
automatyczne sterowanie magazynami wysokiego składowania TAK/NIE
sterowanie produkcją i wewnątrz zakładowymi systemami transportu TAK/NIE
systemy wagowe, dozujące i etykietowania (kartony i palety) TAK/NIE
skanery stacjonarne i bezprzewodowe TAK/NIE

Czerwone światło dla niezdrowej żywności.

Branżę spożywczą tworzą przedsiębiorstwa zajmujące się przetwórstwem produktów zwierzęcych, roślinnych, przetwórstwem wtórnym oraz produkcją używek. Produkty te mogą być nisko przetworzone lub stanowić efekt zaawansowanych procesów technologicznych. Ze względu na ludzkie zdrowie sektor spożywczy obwarowany jest licznymi regulacjami prawnymi, określającymi standardy jakości. Przedsiębiorstwa branży spożywczej zobligowane są do przestrzegania restrykcyjnych przepisów sanitarnych.

Rola systemów informatycznych w branży spożywczej:

  • wspomaganie działań związanych z systemami zarządzania bezpieczeństwem żywności;
  • wspomaganie przy tworzeniu receptur produktów;
  • dostosowanie systemu do charakterystycznego sposobu rejestracji przepływu materiału za pomocą różnych urządzeń pomiarowych.

HACCP – Wspieranie systemu jakości

HACCP jest systemowym postępowaniem, pozwalającym na oszacowanie skali zagrożeń bezpieczeństwa żywności ze wyglądu na jakość oraz ryzyko wystąpienia tych zagrożeń podczas przebiegu wszystkich etapów produkcji i dystrybucji. Również ma na celu określenie metod ograniczania tych zagrożeń. System HACCP pozwala na uzyskanie pewności, że zakład wykonał wszystko dla bezpieczeństwa wyrobu i konsumenta, w odniesieniu do przepisów, zasad dobrej praktyki produkcyjnej i potrzeb klientów.

Dlatego istotne jest, by dokumentacja pochodząca z punktów kontrolnych (CCP) wskazywała sposób obróbki produktu dostarczanego do klienta i cały proces produkcji. Każdy CCP obwarowany jest rygorystycznymi wymogami oraz określone są dla niego granice tolerancji. Wyznaczona zostaje również częstotliwość wykonywania pomiarów w punktach kontrolnych. Konieczność spełnienia określonych norm sanitarnych w UE wiąże się z ponoszeniem wysokich nakładów inwestycyjnych, w tym przede wszystkim w maszyny oraz systemy informatyczne.


Produkcja bezpiecznej żywności

Zintegrowany system informatyczny musi wspierać wszystkie te zadania, które łączą się z produkcją bezpiecznej żywności. Do takich obszarów należą:

  • kontrola terminów przydatności do spożycia wyrobów oraz poszczególnych surowców użytych do ich produkcji;
  • wsparcie mechanizmów monitorowania numerów partii i serii;
  • specyficzne cechy produktów;
  • lokalizacja w magazynie z zastosowaniem procesów kontroli zgodnych z normami jakości.

W branży spożywczej bardzo ważne jest, czy istnieje pełna zgodność pomiędzy systemem, a obowiązującymi przepisami prawnymi w zakresie zasad prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz podatków od towarów i usług. Istotne jest również, aby program umożliwiał wystawianie pełnych zestawów informacji/raportów, niezbędnych do kontroli wyników firmy.


Traceability – śledzenie surowców

System na każdym etapie wytwarzania musi zapewnić możliwość sprawnego prześledzenia całej historii produktu od zakupu surowca (z identyfikacją dostawcy poprzez wszystkie procesy produkcyjne), aż po odbiorcę wyrobu gotowego, a także ścisłą ewidencję partii produktowych. Obszar ten obwarowany jest ścisłymi kontrolami. Realizację traceability umożliwiają systemy MES, których podstawowym zadaniem jest rejestracja zdarzeń zachodzących podczas produkcji.

Każde przedsiębiorstwo, które produkuje lub dystrybuuje żywność zobligowane jest do przestrzegania Unijnego Prawa Żywieniowego, w szczególności Rozporządzenia UE nr 178/2002. W ustępie tym położony jest nacisk na efektywny i prosty sposób na wycofanie z rynku produktów podejrzanych o to, że są one niebezpieczne dla konsumenta.

Wymogi dla poszczególnych sektorów branży spożywczej

Branża mięsna Branża mleczarska Sektor napojów
Moduł skupu żywca powinien gromadzić informacje o kontraktacjach i rozliczeniu dostawcy (rozliczenie może zależeć od mięsności oraz jakości mięsa) Sprawne zarządzanie umowami partnerskimi, certyfikatami, kontraktami z poszczególnymi dostawcami mleka Zdolność do prowadzenia ewidencji z uwzględnieniem poprawek temperaturowych, obliczeń marginesów ubytku Zdolność do prowadzenia ewidencji z uwzględnieniem poprawek temperaturowych, obliczeń marginesów ubytku
Możliwość przypisania unikalnego numeru dla poszczególnych dostawców, dzięki czemu dzięki czemu wsad z numerem dostawcy jest przyporządkowany każdemu produktowi Wsparcie w prowadzeniu okresowych inspekcji u producentów mleka i wyrywkowych kontroli partii mleka, gromadzenie danych Ewidencjonowanie i wydawanie banderoli z magazynu (w przypadku produkcji wódki);
Możliwość integracji z systemem mes, by dane uzyskane podczas badania mięsności, ważenia i przetwarzania, pozwoliły wskazać pochodzenie wsadu Zarządzanie flotą pojazdów przystosowanych do przewozu towarów z krótką datą przydatności do spożycia Możliwość optymalizacji i zarządzania trasami
Możliwość druku numerów wsadów na etykietach, skanowania i porównywania ich w punktach kontrolnych Śledzenie pochodzenia produktu: od skupu aż po dostawę do klienta Obliczanie wykorzystania pojazdów dostawczych

Grupa FIEGE wybiera System Zarządzania Magazynem PSIwms

Lider logistyki kontraktowej, Grupa FIEGE (FIEGE Logistik Stiftung & Co. KG) podpisała kontrakt na wdrożenie systemu zarządzania magazynem PSIwms, uzgadniając tym samym zasady długofalowej współpracy z firmą PSI Logistics GmbH.

Najnowsza wersja systemu PSIwms 4.0 ma zapewnić długofalowe bezpieczeństwo inwestycji. Fiege doceniło szeroki zakres funkcjonalności systemu PSIwms 4.0, możliwości integracji nowoczesnych technologii i jego systematyczny rozwój. W połączeniu z dalszym rozwojem innowacyjnych funkcji w ramach nowoczesnej platformy IT, Grupa FIEGE dysponować będzie systemem zarządzania magazynem zapewniającym elastyczność na potrzeby skoordynowanej kontroli procesu obsługi zamówień.

Pierwszy wspólny projekt realizowany jest obecnie w nowym, dużym centrum dystrybucyjnym w Burgwedel, którego FIEGE jest operatorem kontraktowym. System PSIwms będzie koordynować procesy logistyczne w centrum dystrybucyjnym FIEGE wspierając ambitną strategię rozwojową firmy.  
 
Grupa FIEGE z siedzibą w Greven w Westfalii to jeden z wiodących europejskich operatorów logistycznych, specjalizujący się w skutecznych rozwiązaniach w dziedzinie logistyki łańcucha dostaw. Zatrudniając ponad 12.000 pracowników w 178 oddziałach w 15 krajach na całym świecie, FIEGE jest graczem na skalę międzynarodową. Firma założona w 1873 roku to rodzinny biznes, obecnie zarządzany przez piąte już pokolenie rodziny Fiege.

Więcej informacji na temat rozwiązań PSI dla logistyki można znaleźć na stronie: www.psi.pl/pl/nasza-oferta/logistyka/