10 sierpnia 2015 r. zapisał się bardzo źle w pamięci niektórych polskich firm. To wtedy splot kilku okoliczności – fala upałów zwiększająca zużycie prądu, bezwietrzna pogoda uniemożliwiająca wykorzystanie elektrowni wiatrowych, niski stan rzek zakłócający chłodzenie elektrowni węglowych oraz awaria bloku w Bełchatowie spowodowały ogłoszenie nieznanego od czasów PRL 20 stopnia zasilania.
Tysiące przedsiębiorców zostało wezwanych do zaprzestania produkcji bądź świadczenia usług poprzez obniżenie mocy swoich maszyn i linii technologicznych lub całkowite ich wyłączenie. Część się podporządkowała, część uznała, że spowoduje to zbyt duże straty i nie wyłączyła urządzeń. Do dziś ciągną się postępowania, w których Urząd Regulacji Energetyki wymierzył im za to kary.
Ustawa z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (Dz. U. z 2018 r. poz. 9 – dalej „Ustawa”) nakłada na Operatorów Systemów Dystrybucyjnych nowe obowiązki. Jednym z nich, poprzez fakt stania się przez Państwa płatnikiem opłaty mocowej, jest obowiązek naliczenia, pobrania i przekazania środków wynikających z zastosowania stawki mocowej w rozliczeniach za dostarczoną energię elektryczną klientom końcowym czyli także firmom i przedsiębiorstwom. Prezes URE kalkuluje na rok kalendarzowy i publikuje do dnia 30.09 każdego roku (art. 74.4 ustawy):
- stawki opłaty mocowej na kolejny rok oraz wybrane godziny doby przypadające na godziny szczytowego zapotrzebowania na moc w systemie, wyznaczone odrębnie dla kwartałów roku dostaw.
Natomiast zapisy art. 70.2 stanowią, iż opłatę mocową należną̨ od odbiorcy końcowego zakwalifikowanych do grup Axx, Bxx i Cxx, oblicza się̨ jako iloczyn stawki opłaty mocowej dla danej grupy odbiorców oraz ilości energii elektrycznej pobranej z sieci w wybranych godzinach doby. Pierwsze rozliczenie nastąpi za miesiąc październik 2020 r.
W dużym uproszczeniu działa to tak: krajowe zapotrzebowanie na prąd nie jest stałe, ma swoje doliny (np. w nocy) i szczyty. Można budować elektrownie, które przez większą część roku będą stały bezczynnie i spełnią swoją rolę tylko kilkadziesiąt dni czy nawet godzin gdy zapotrzebowanie będzie najwyższe. Ale to drogie rozwiązanie. Można też w trakcie szczytu zachęcić firmy aby wyłączyły urządzenia na jakiś czas. Zachęta musi być oczywiście finansowa, jednak i tak to znacznie tańsze rozwiązanie niż nowe elektrownie. Do wzięcia firmy mają całkiem spore pieniądze – ok. 100 mln zł rocznie w ramach stałego wynagrodzenia za gotowość do ograniczenia zużycia. W razie rzeczywistego zagrożenia i konieczności wyłączenia urządzeń firmy dostają jeszcze dodatkowe pieniądze.
Aby mieć kontrolę nad składowymi mocy całego przedsiębiorstwa i aby móc realizować nowe obowiązki w zamian za wymierne korzyści zalecanym jest wdrożenie odpowiedniego systemu zarządzania mediami energetycznymi, gdzie takie parametry jak moc danego urządzenia czy linii produkcyjnej są w czasie rzeczywistym pod stałą kontrolą. Uzyskane dane pomiarowe to sposób na zarządzanie mocą, jej obniżenie lub zdalne wyłączenie urządzenia na wymagany czas a także kontrola rozliczeń mocy czyli dane do wyliczenia opłaty mocowej. To pierwszy krok w zmianie świadomości firm i instytucji energochłonnych a przecież czasem produkcji nie trzeba ograniczać – wystarczy przenieść ją na inne godziny. A inwestycja w rynek mocy i stanie się jego beneficjentem nie wymaga żadnych kosztów.
System zarządzania mediami energetycznymi OPTIMAL SMART HUB to oprócz pełnej kontroli nad mocą przedsiębiorstwa przede wszystkim ograniczenie kosztów funkcjonowania firmy poprzez wskazywanie miejsc oszczędności energii a także:
- analiza wykorzystania i zużycia energii elektrycznej, ciepła i innych mediów,
- realizacja wniosków i zaleceń z przeprowadzonych audytów energetycznych,
- identyfikacja i ograniczenie strat,
- zapobieganie awarii i identyfikacja stanów nienormalnych,
- bieżące raporty i analizy,
- identyfikacja jednostkowych kosztów wytworzenia i produkcji,
- poprawa wyniku energetycznego, poprawa efektywności i komfortu pracy personelu służb technicznych a także wzrost świadomości pracowników w obszarze oszczędzania energii i ciepła,
- realizacja celów energetycznych określonych w systemach zarządzania energią, w szczególności zapisów ustawy o efektywności energetyczne i Polskiej normy PN-EN ISO 50001.
W ramach naszej działalności realizujemy kompleksowe działania, które pozwolą zdefiniować odpowiedzi na wiele pytań dotyczących zagadnień energetycznych obecnych w Państwa firmie i uzyskać informacje, w którym miejscu Państwo jesteście, co trzeba zmienić, w jakim czasie i za ile. Dobra polityka energetyczna, oszczędność energii elektrycznej, gazu czy ciepła, to podstawy egzystencji przedsiębiorstw w obecnym środowisku rynkowym w Polsce, Europie i świecie. A rynek mocy to kolejny ciekawy i ważny temat.
Jesteśmy do Waszej dyspozycji.
Filip Lewandowski
