Zarządzanie ryzykiem w firmie w branży motoryzacyjnej jest kluczowym aspektem zapewniającym stabilność, efektywność i zrównoważony rozwój. To wszystko wymaga holistycznego podejścia, uwzględniającego zarówno czynniki wewnętrzne, jak i zewnętrzne oraz dynamiczne zmiany na rynku.
Łańcuch dostaw w branży motoryzacyjnej z roku na rok staje się coraz bardziej złożony, a wydarzenia regionalne mają wpływ na globalną produkcję. Klęski żywiołowe i katastrofy spowodowane przez człowieka, w tym pandemia i cyberataki, stanowią poważne zagrożenie dla produkcji motoryzacyjnej na całym świecie. Do tego dochodzą możliwości zakłóceń wewnętrznych, takich jak niedobór opakowań, zakłócenia w działaniu ERP/MRP/EDI, utrata niezbędnych zapasów czy kontenerów, awarie maszyn i urządzeń, problemy z infrastrukturą IT, niedobory zasobów ludzkich czy też przerwy w dostawach energii, gazu czy wody.
Ryzykiem, które u większości dyrektorów OEM i Tier 1 spędza sen z powiek, jest brak widoczności poza dostawcami Tier 1. Jest to kluczowy obszar, na którym wielu producentów OEM chce, aby dostawcy Tier 1 skupili się podczas oceny ryzyka.
Podobnie dostawcy z branży motoryzacyjnej, zwłaszcza na niższych poziomach łańcucha dostaw, potrzebują aktualnych informacji na temat zmian w zakłóceniach operacyjnych i biznesowych OEM i Tier 1. Mogą one mieć wpływ na ich harmonogramy produkcji, a także na długoterminową rentowność biznesową. Co się dzieje, gdy dochodzi do strajków pracowniczych u producentów OEM? Jak ten rodzaj zakłóceń wpływa na dostawców na wszystkich poziomach łańcucha dostaw, nie tylko w przypadku przestoju OEM, ale także na zdolność dostawców do jednoczesnego ponownego uruchomienia zakłóconych operacji zgodnie z wymaganiami klientów?
Poniżej zostanie przedstawionych kilka podstawowych kwestii związanych z zarządzaniem ryzykiem w tym sektorze:
1. Identyfikacja ryzyka: systematyczna identyfikacja potencjalnych zagrożeń związanych z działalnością firmy motoryzacyjnej. Obejmuje zarówno ryzyka związane z produkcją, jak i operacyjne, logistyczne czy rynkowe.
2. Analiza ryzyka: szczegółowa analiza potencjalnych skutków i prawdopodobieństwa wystąpienia poszczególnych zagrożeń. Pomaga w nadaniu priorytetów działań dla zarządzania ryzykiem.
3. Planowanie reakcji na ryzyko: opracowywanie planów zarządzania ryzykiem, w tym strategii minimalizacji, transferu, akceptacji lub unikania ryzyka. To również może obejmować zakup ubezpieczeń i rozwijanie planów awaryjnych.
4. Monitorowanie i ocena ryzyka: regularne śledzenie i aktualizacja identyfikowanych ryzyk, ponieważ w dynamicznym środowisku motoryzacyjnym sytuacja może się zmieniać z dnia na dzień.
5. Zarządzanie łańcuchem dostaw (SCM): specjalne uwzględnienie ryzyka związanego z dostawcami, w tym monitorowanie ich stabilności finansowej, dostosowalności do zmian na rynku i zapewnienie alternatywnych źródeł dostaw. Dobrą praktyką jest mapowanie dostawców (również ze względu na lokalizację) wraz z oceną rentowności finansowej i operacyjnej.
6. Innowacyjność i technologia: skoncentrowanie się na innowacyjności i nowoczesnych technologiach, ale jednocześnie świadomość związanych z nimi ryzyk, takich jak cyberbezpieczeństwo, czy zależność od dostaw nowych technologii.
7. Zarządzanie ryzykiem rynkowym: analiza zmian w trendach rynkowych, preferencjach konsumentów i przepisach branżowych, aby dostosować strategię firmy do zmieniającego się otoczenia.
8. Przygotowanie na globalne wyzwania: zrozumienie wpływu wydarzeń globalnych, takich jak np. zmiany w polityce handlowej, na branżę motoryzacyjną i dostosowywanie strategii firmy do tych zmian.
JAKIE SĄ WYMAGANIA BRANŻOWE DOTYCZĄCE ZARZĄDZANIA RYZYKIEM?
Producenci OEM z branży motoryzacyjnej już teraz wymagają od dostawców opracowania procedur zarządzania ryzykiem, planów awaryjnych i strategii. Stosowane normy i wytyczne również mają dodatkowe wymagania w tym zakresie. Wytyczne operacji logistycznych MMOG/LE (Materials Management Operations Guideline, Logistic Evaluation) oraz norma jakościowa IATF 16949 promują myślenie oparte o ocenę ryzyka. Chociaż myślenie w kategorii ocen ryzyka i zarządzanie ryzykiem mogą brzmieć inaczej, proces rozwiązywania problemów MMOG/LE i IATF 16949 ma zgodne podejście obejmujące: identyfikację ryzyka oraz kontrolę w celu zarządzania ryzykiem i określania działań.
Ocena ryzyka jest również integralną częścią wymagań IATF 16949 Automotive QMS. Ryzyka (i szanse) są identyfikowane z organizacyjnego punktu widzenia, a także ryzyka technicznego związanego z projektowaniem produktów i procesami produkcyjnymi spełniającymi wymagania klientów. Podobnie jak w przypadku MMOG/LE, ocena ryzyka jest również kluczowym czynnikiem związanym z wyborem dostawcy i bieżącym zarządzaniem dostawcami, a także w planowaniu i dodatkowo wdrażaniu zmian produktowych, procesowych, a nawet organizacyjnych. Metody stosowane do oceny i zarządzania ryzykiem w IATF 16949 mogą obejmować plany awaryjne, wykonalność produkcji, FMEA (analiza przyczyn i skutków awarii), a także inne podejścia określone przez producentów OEM lub określone przez organizację.
MMOG/LE ustanawia proces opracowywania solidnego zestawu działań i planów awaryjnych oraz wymaga, aby wszystkie informacje zebrane z mapowania dostawców, kart wyników wydajności i ocen były regularnie weryfikowane w celu oceny ryzyka i podjęcia działań naprawczych, jeśli to konieczne.
Aby być na bieżąco i spełniać wszystkie omówione wymogi oraz poznać praktyczne wyjaśnienie wymagań formułowanych przez OEM wobec swoich dostawców, należy przejść profesjonalne, certyfikowane szkolenie, pod opieką rozwojową organizacji Odette. Terminy najbliższych szkoleń w Polsce i na świecie dostępne są na stronie Odette: https://www.odette.org/mmog-training#
Ponadto MMOG/LE w obecnej 6-tej wersji wymaga od poddostawców przeprowadzenia oceny ryzyka i opracowania niezbędnych działań lub planów awaryjnych. Wymagania w stosunku do poddostawców powinny być dookreślone we wzorcu umowy z poddostawcą i regularnie analizowane przez organizację. Coś, co może nie być ryzykiem w jednym roku, może szybko stać się ryzykiem w następnym. Przy stale rosnących kosztach, zakłóceniach w zakładach, niedoborach siły roboczej i przejściu z produkcją na rzecz pojazdów elektrycznych, wielu dostawców niższego szczebla może być zagrożonych bankructwem. Obecnie coraz więcej organizacji powinno częściej przyglądać się rentowności finansowej wszystkich poddostawców.
Dostawcy branży Automotive muszą skutecznie zarządzać ryzykiem, aby utrzymać wysoką jakość swoich produktów, zadowolenie klientów oraz stabilność finansową. Regularna ocena ryzyka i skoordynowane strategie zarządzania ryzykiem są kluczowe dla sukcesu w tej bardzo konkurencyjnej branży.
*******************
DSR jest dostawcą rozwiązań IT, zwiększających efektywność działania przedsiębiorstw z sektora produkcyjnego. Firma świadczy również usługi doradcze i szkoleniowe, niezbędne do obsługi aplikacji biznesowych DSR 4FACTORY oraz oferuje kompleksowe wsparcie i opiekę w zakresie ich utrzymania i rozbudowy. Oprogramowanie i usługi z portfolio DSR 4FACTORY, są stale rozwijane i dopasowywane do potrzeb przedsiębiorstw produkcyjnych, w celu poprawy ich produktywności oraz zwiększenia konkurencyjności. DSR to obecnie jedno z największych centrów kompetencyjnych dla firm produkcyjnych w Polsce (ponad 80. doświadczonych ekspertów: konsultantów, kierowników projektów, analityków i programistów). Kilkaset projektów wdrożenia systemów informatycznych w polskich i międzynarodowych firmach produkcyjnych osiągających w sumie ponad 50 mld złotych przychodu rocznie i posiadających ponad 58 tys. pracowników (www.dsr.com.pl).
