Przekształcenie odpadów w surowiec do ponownego wykorzystania to cel, do którego dąży obecnie każde przedsiębiorstwo tworzyw sztucznych. Szacuje się, że ok 40% odpadów tego typu wciąż trafia na wysypiska.
Recycling nie zawsze jest jednak najbardziej efektywną ekologicznie i ekonomicznie metodą zagospodarowania odpadów. Systemy informatyczne potrafią dzisiaj przeliczyć ile zostanie odpadu, który nadaje się do ponownego użytku i w jakiej ilości zostanie zwrócony. Dzięki temu na etapie planowania jesteśmy w stanie łączyć kolejkowanie podobnych zleceń.
O wykorzystaniu systemów IT w zarządzaniu odpadami rozmawiamy z Menadżerami Przedsiębiorstw:
Grzegorz Rodacki
Gabriel Dziki
Rozmowa z Grzegorzem Rodackim, Kierownikiem Działu Planowania Produkcji, OSPEL S.A.
Redakcja BPC Guide: W jaki sposób system pozwala zarządzać odpadem?
Grzegorz Rodacki: System jest przydatny, ponieważ mamy dzięki niemu
możliwość przewidywania zarówno ilości potrzebnych materiałów do
wytworzenia produktu, jak i ilości odpadu. Duża ilość tworzywa w branży
przetwórstwa sztucznego potrzebna jest na jego transfer do gniazda. Ten
fragment w formie stanowi o odpadzie. Należy jednak zauważyć, że jeżeli
detale produkowane są z tworzyw termoplastycznych, to my jesteśmy
w stanie je ponownie przetworzyć.
Redakcja BPC Guide: Wszystkie?
Grzegorz Rodacki: Z małym wyjątkiem: kiedy robimy rozruch, bywa że pewne partie tworzywa są przegrzane, przebarwione. One nie nadają się już do ponownego użytku. Podobna sytuacja dotyczy tworzyw termoutwardzalnych, pochodzące z nich odpady nie nadają się do powtórnego przetworzenia.
Redakcja BPC Guide: Czy system potraf obliczyć ilość tych niepożądanych odpadów rozruchowych?
Grzegorz Rodacki: W chwili obecnej system nam jeszcze tego nie umożliwia. W obliczaniu tego rodzaju ilości odpadów można się kierować jedynie danymi statystycznymi. W przypadku tworzyw termoutwardzalnych, jest to strata z uwagi na to, że takie odpady trzeba utylizować, a za to też trzeba zapłacić. Jeżeli chodzi o odpady termoplastyczne, to sprzedajemy je innym podmiotom.
Redakcja BPC Guide: A odpady, które wracają z powrotem do wtryskarki?
Grzegorz Rodacki: System potraf przeliczyć, ile zostanie odpadu, który nadaje się do ponownego użytku i w jakiej ilości zostanie zawrócony. Dzięki temu jesteśmy w stanie łączyć kolejkowanie podobnych zleceń.
Redakcja BPC Guide: System informatyczny w tym pomaga?
Grzegorz Rodacki: Tak. System informatyczny wylicza czas potrzebny do wykonania partii
danego detalu. Dzięki temu, jesteśmy w stanie wyliczyć w harmonogramie całkowity czas wykonania danego wyrobu. Kiedy mamy zapas jednego detalu, a drugi należy doprodukować, jedną formę się zaślepia i wówczas jest inna efektywność przy tej samej pracochłonności. To system również bierze pod uwagę wyliczając koszty.
Redakcja BPC Guide: Jak powstaje harmonogram produkcji w Państwa przypadku?
Grzegorz Rodacki: Do planowania produkcji wykorzystujemy moduł produkcyjny systemu
klasy ERP. Punktem startowym podczas planowania są wyroby gotowe. W systemie informatycznym dział marketingu i sprzedaży prognozuje wartość sprzedaży. Przekazują nam kwoty, za jakie chcą sprzedać produkty. Z tej perspektywy analizujemy bieżący stan magazynowy oraz trendy sprzedażowe, które system dostarcza nam w formie statystyk. Dzięki temu możemy z kolei prognozować ewentualny popyt. Wartość popytu kompensujemy o magazyn i w razie potrzeby zwiększamy zasoby.
Redakcja BPC Guide: By tworzyć zapasy?
Grzegorz Rodacki: Tak. Są potrzebne, gdy otrzymujemy informacje z działu marketingu i sprzedaży na temat rabatów, promocji, wprowadzania towaru do nowego sklepu itp. Tworzymy pewnego rodzaju bufor zabezpieczający niestabilność (fluktuacje) popytu. Kiedy optymalny plan produkcji już jest gotowy należy oszacować zasoby konieczne do realizacji planu (z tworzyw, kooperacyjne, metalowe, itp). Na podstawie obliczonych możliwości produkcyjnych i planu tworzymy harmonogram oraz zapotrzebowanie na materiały
produkcyjne.
Rozmowa z Gabrielem Dzikim, Głównym Informatykiem, Gasket Sp. z o.o.
Redakcja BPC Guide: Czy trudno rozliczyć odpad produkcyjny?
Gabriel Dziki: Wszystko tak naprawdę zależy od rodzaju prowadzonej produkcji, rodzaju zamówień etc. Produkcja zakładająca zużycie jednego surowca jest znacznie prostsza zarówno przy obsłudze samego procesu technologicznego, jaki i rozliczania braków i odpadu z wypływek.
Redakcja BPC Guide: Problem pojawia się, gdy przy produkcji wykorzystywanych jest więcej rodzajów surowca?
Gabriel Dziki: Tak. Trudno jest wówczas zidentyfikować, z czego ten odpad się składa,
w związku z czym bardzo ciężko jest go rozliczyć. Na początku określa się dla każdego z nich takie właściwości, jak np. stopień twardości, proporcje, czy temperaturę podawania. Te składniki zmieszają się ze sobą w zidentyfikowanym uprzednio procesie technologicznym.
Redakcja BPC Guide: Gdzie powstaje odpad?
Gabriel Dziki: Głównym źródłem odpadu w procesie produkcyjnym są tzw. wypływki, które doprowadzają surowiec do gniazda na formie. Tworzywo dochodzi do formy kanalikami, w których po procesie produkcji zalega odpad. Odpady powstają też przy kontroli wizualnej, kiedy na linię kontrolną wpuszczany jest produkt w milionach, który przeszedł już pewne etapy kontrolno-testowe (gradowanie, spryskiwanie ciekłym azotem). Wówczas, przy użyciu kamer jesteśmy w stanie wychwycić wadliwe produkty.
Redakcja BPC Guide: O jakiej ilości odpadów mówimy?
Gabriel Dziki: W przetwórstwie gumy już na procesie planowania produkcji zakłada się, iż odpadu będzie mniej więcej 5%, w zależności od wielkości produkowanej partii określonego w zamówieniu. Przy założeniu, że dwie maszyny przeznaczone są produkcji krótkometrażowej, biorąc pod uwagę zmiany koloru czy inne właściwości surowca odpady będą innego kalibru i inaczej należy nimi zarządzać.
Redakcja BPC Guide: Podobno odpady pojawiają się również na etapie przezbrojenia maszyny, gdy konieczna jest zmiana koloru surowca.
Gabriel Dziki: Jeśli najpierw produkujemy produkt w czarnym kolorze, a następnie mamy zlecenie na biały pojawia się problem. Wówczas należy podać większą ilość białego surowca po to tylko, by przeczyścić maszynę. Niejednokrotnie są to bardzo duże straty tworzywa. Często należy przepuścić przez maszynę około 15 kilogramów surowca, by maszyna była gotowa do produkcji białych detali. Ważne jest to, że im większa ilość gniazd w formie – tym produkcja jest droższa.
Redakcja BPC Guide: Czy system informatyczny wspiera rozliczanie odpadów w Państwa przedsiębiorstwie?
Gabriel Dziki: Tak, wspiera rejestrację odpadów w procesie produkcyjnym, dzięki czemu można odnosić się do zaplanowanych sztuk towaru oraz wagi surowca, która była przeznaczona całości partii. Przykładowo, jeżeli wiem, że jedna uszczelka waży 2 gramy, a na całość zostało przeznaczonych 20 kilogramów surowca, to wiem w jakiej ilości będą odpady. System daje możliwość porównania kosztowego, który bierze pod uwagę wprowadzone ilości braków.
