Odnosząc się do pytania o rynek systemów APS w Polsce na wstępie chciałbym doprecyzować, co powinien uwzględniać system informatyczny do planowania i harmonogramowania produkcji, aby nazywać go systemem APS. Zdaniem APICS – najbardziej rozpoznawalnego światowego dostawcy standardów zarządzania łańcuchem dostaw – systemem APS jest programem komputerowym, który wykorzystuje zaawansowane algorytmy matematyczne i logiczne, aby przeprowadzić optymalizację lub symulację w celu rozwiązania problemów związanych z harmonogramem. Powinien uwzględniać jednocześnie szereg ograniczeń i reguł biznesowych oraz zapewniać planowanie, harmonogramowanie oraz wsparcie decyzyjne przy wykorzystaniu symulacji. Zatem APS daje możliwość realizacji podstaw MRP2, czyli bilansowania zdolności produkcyjnych, potrzeb materiałowych, synchronizacji całego procesu produkcyjnego oraz całego strumienia wartości (a nie tylko jakichś fragmentów). Definicja ta jest o tyle istotna, że na rynku pojawiają się rozwiązania nazywane modułem APS lub systemem APS, które w rzeczywistości nie posiadają wszystkich funkcjonalności, które system APS winien posiadać, aby tak go nazywać.
Mimo, że systemy APS pojawiały się już w latach 90-tych i od tego czasu się rozwijają, to rynek systemów APS w Polsce jest jeszcze w powijakach. Nadal najpopularniejszym narzędziem planistycznym jest Excel, nawet w firmach, które do „planowania” produkcji wykorzystują systemy ERP. Należy tu zaznaczyć, że funkcje planowania i harmonogramowania w ERP służą najczęściej tylko do kolejkowania zleceń i najczęściej nie są kompatybilne z metodologią Lean Management i nie są nakierowane na ciągle doskonalenie, stąd moim zdaniem nie spełniają definicji systemu APS.
Niekwestionowanym liderem na rynku polskim w zakresie oprogramowania do planowania i harmonogramowania produkcji od wielu lat jest ASPROVA APS. Jest to system najbardziej rozpowszechniony, jeśli chodzi o ilość kompleksowych wdrożeń oraz rozwiązanie najbardziej powszechnie wdrażane w dużych firmach produkcyjnych.
Zauważam jednak, że rynek nie śpi i co chwilę pojawiają się nowi dostawcy, którzy próbują skopiować pewne rozwiązania, które ASPROVA stosuje od wielu lat i wdrażać je w ramach oferowanego oprogramowania. Mowa tu zarówno o dostawcach systemów ERP, jak i firm oferujących systemy do monitorowania produkcji. Na etapie wyboru rozwiązania warto zawsze zweryfikować, czy przedstawiane przez nich raporty i porównania na pewno są rzetelne oraz iloma udanymi wdrożeniami w zakresie kompleksowego planowania i harmonogramowania mogą się pochwalić.
Michał Żelichowski, ekspert, doradca zarządu eq system